Oligopol nedir?

 Oligopol piyasası piyasanın genelinde az sayıda firmanın hakimiyeti olduğu bir piyasa türüdür. Oligopol piyasasında bulunan şirketler homojen ya da heterojen mallar üretiyor olabilirler. Oligopol piyasasında bulunan şirketler temel olarak 2 ye ayrılmaktadır;

 Piyasada bulunmakta olan firmalar demir, bakır, alüminyum gibi homojen bir mal üretip satıyorsa saf oligopol durumu gözlenirken eğer firmalar otomobil, buzdolabı, çamaşır makinesi gibi heterojen ürünler üretip satıyorsa farklılaştırılmış oligopol piyasası denmektedir.

Oligopol piyasasına örnek vermek gerekirse otomotiv sektörünü örnek verebiliriz. Bu durumda sektörde bulunan Suzuki, Honda ve Toyota şirketleri de oligopol piyasasında bulunan firmalara örnek verilebilir.

Oligopol Piyasası'nın özellikleri:

- Ölçek ekonomileri önemlidir;

Büyük ölçüde üretim birim maliyetleri düşürüp rekabet gücünü arttıracağından dolayı piyasada az sayıda firma büyük ölçekli üretim yaparak toplam talep miktarının tamamını karşılayabilmektedir.

- Piyasaya girmek oldukça zordur;

Oligopol piyasasına girmek oldukça zordur çünkü piyasaya girmek isteyen şirketin çok büyük sermaye ve teknolojik imkanlarla piyasaya girmesi gerekmektedir. Ayrıca oligopol piyasasında üretip satılan çoğu ticari mal patentli olduğundan dolayı patent sahibi olmayan bir şirketin oligopol piyasasında tam anlamında var olması pek mümkün olmayacaktır.

- Piyasada genelde sabit fiyatlar bulunmaktadır;

Piyasada bulunan şirketler ister homojen ister heterojen ürünler üretsin üretilen tüketim mallarının fiyatları konusunda ortalama fiyatın pek dışına çıkamayacaklardır çünkü bir şirketin fiyatlarda olağan dışı bir indirim yapması durumu piyasadaki tüm şirketlerin indirim yapması konusunda bir zorunluluk doğuracaktır ve bu söz konusu indirim bütün şirketleri zararlı çıkaracaktır.

- Piyasada bulunan şirketler genelde birleşme yoluyla büyürler;

Neredeyse aynı özelliklere sahip mallar üreten oligopol piyasası şirketleri genellikle belirli bir süre sonra birbirleriyle ortak mal üretmek üzere ya da tek bir marka olmak üzere birleşmektedirler bu şekilde şirketler piyasadaki fiyatlarda daha fazla söz sahibi olmaktadırlar.

- Firmalar birbirlerine karşılıklı olarak bağımlıdırlar;

Piyasada az sayıda şirket olduğundan dolayı bir firmanın fiyat, reklam ve ürün geliştirme gibi konularda alacağı kararlar diğer şirketlerin satışlarını ve dolayısıyla da stratejilerini etkileyecektir bu durumun açıklaması ekonomide ‘’oyun teorisi’’ ile yapılmaktadır.

Oligopol piyasasında firmalar lider firmayı izlemek zorundadır denebilir çünkü güçlü olan firma diğer firmaların olası tepkilerini de göz önünde bulundurarak fiyat konusunda bir karar alır ve diğer firmalar da fiyat konusunda bu güçlü firmayı takip ederler Güçlü firma tabir ettiğimiz firma piyasadaki payı büyük olan firmadır. Bu şirket malı diğer şirketlerden daha ucuza ürettiğinden daha çok üretip daha çok satabilmektedir bu sebepten dolayı da fiyatlarda söz sahibidir.