Leasing (Finansal Kiralama) nedir?

Yatırım mallarının öz kaynak veya kredi kullanılmadan temin edilmesi, şirketlerin girişim ya da büyüme planlarını hızlı bir biçimde hayata geçirmesine imkân sağlar. Bu yöntemle şirketlerin sermayesi ihtiyaç duyulan diğer bir alana aktarılabilir; bu şekilde verimlilik artırılırken aynı zamanda kar maksimizasyonu da sağlanmaktadır.

Sözleşme süresinin sonuna kadar malın hukuki mülkiyetinin leasing şirketinde kalması, kullanım hakkının ise bütünüyle kiracıya ait olması finansal kiralamanın en esas özelliklerinden birisi olarak öne çıkmaktadır.

Kira protokol süresinin sonuna gelindiği zaman leasing şirketi, malın mülkiyetini sembolik bir bedel karşılığında kiralayan kişiye devredebilmektedir. Tüm bunlar taraflar arasında imzalanacak olan protokolde belirlenmektedir. Kiracı yatırım malının eğer ki mülkiyet hakkını almak istemez ise kiralama süreci protokolce belirtilmiş olan süre sona erdiğinde son bulur.

Kimler Finansal Kiralama (Leasing) yapabilir?

Finansal kiralama yöntemiyle temin edilmesi planlanan tutar kiracı tarafından belirlenmektedir. Fotokopi makinesinden tıbbi cihazlara, otomobillerden üretim makinelerine kadar her şey leasing işleminin konusu altına girebilmektedir. Bu sebepten dolayı, hukuki işlem yapmaya yetkili olan tüm şahıs ve şirketler leasing yapabilirler. Finansal kiralama işlemlerinde herhangi bir alt limit ise bulunmamaktadır.

Herkesin leasing yapabilmesinden dolayı olsa gerek çeşitli meslek gruplarından kişiler, bireysel olarak da ofisleri için finansal kiralamadan yararlanmaktadırlar. Proje bazlı çalışmakta olan iştirakler, çiftçiler veya serbest çalışanlar yapacakları iş için gereksinim duydukları ekipmanları temin etme amacıyla, satın alma yerine kiralama yolunu tercih edebilirler.

Finansal Kiralama Kanunu uyarınca leasing süresi 4 yıl olarak belirlenmiştir.

Ancak, Bakanlar Kurulunun uygun gördüğü koşullar altında sözleşmenin süresi kısaltılabilmektedir. Bu şartları sizler için sıralamamız gerekirse:

- Hazine Müsteşarlığı tarafından kullanım süresi 4 yıldan kısa olarak belirlenmiş mallar hakkındaki finansal kiralama sözleşmelerinin süresi kısaltılabilir.

- Yapılan ilk finansal kiralama sözleşmesinin süre bitiminden sonra, aynı mal ile ilgili yapılacak ikinci sözleşmenin süresi daha kısa olabilir. Bu şart yurt içi ve yurt dışı kiralama sözleşmelerinde geçerlidir.

- Savaş hali, doğal afetler ve ağır kaza gibi olağanüstü durumlarda, kiracı ya da kiralayanın zarar görmesi halinde sözleşme süresi kısaltılabilir.

Leasing'in avantajları nelerdir?

Şirketlerin yatırım yaparken öz sermayesine dokunmadan, hızlı bir şekilde girişimlerini hayata geçirmesi şansını tanıması leasing'in en önemli avantajlarından birisi olarak öne çıkmaktadır. Finansal kiralama sayesinde kiracı hem peşin satın almaların finansal olarak getireceği yükten kurtulurken hem de öz kaynakların başka ihtiyaç ve kalemler için kullanılması gerektiği zaman kullanabilir.

Finansal kiralama işlemlerinde, ödeme planı kiracının talebi doğrultusunda belirlenir. Kiracı, ödemesini Türk Lirası ya da döviz cinsinden yapabilir. Kiracının nakit akışına göre kira bedelinin ödeneceği dönemler de kiracı tarafından belirlenebilir. 

Ödenecek kira bedeli Leasing sözleşmesinde geçen tutar olarak sabittir. Yapılan sözleşmelerdeki seçeneklere bağlı olarak, “Tam Hizmet Leasing’i” adı verilen paketle yatırım malının yanı sıra sigorta, nakliye ve ithalat bedeli gibi ödemeler de yapılan ön protokole dahil edilebilmektedir.

Leasing şirketlerinden kiralayarak herhangi bir ürün alınmasının bir başka avantajı ise Katma Değer Vergisi (KDV) indiriminden yararlanılabilmesi olarak öne çıkmaktadır. Normal koşullarda, herhangi bir yatırım malı satın alınırken yüzde 18 ya da yüzde 8 KDV bedele yansıtılmaktadır. Ancak söz konusu mal Leasing ile kiralandığında, bu vergi oranı yüzde 1’e düşecektir.

Bankadan alının kredilerden farklı olarak, finansal kiralama geri ödemelerinde Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) bulunmaz. Bu özellikler de finansal kiralamanın banka kredisine göre daha avantajlı olmasının sebepleri arasındadır.

Leasing (Finansal Kiralama) süreci nasıl işler?

Bir kişi ya da şirket, kiralamak istediği ürünü seçtikten sonra leasing şirketleri ile iletişime geçer; ardından vermiş olduğu yatırım kararına ve ödeme planına uyum sağlayan bir finansal kiralama şirketiyle çalışma konusunda bir karara varır. Uygun görülen şirkete ödeme planı, proforma fatura ve şirket evrakları teslim edilir. 

Kiracı ve kiralama şirketi arasında karşılıklı anlaşma sağlandığı takdirde sözleşme imzalanır. Bu sözleşme ile tarafların hak ve sorumlulukları güvence altına alınmış olur. Yatırım yapılacak mal, yurt içi ya da yurt dışından kiralama şirketi tarafından satın alınır. 

Kiracı, sermaye kaybı yaşamadan temin ettiği mallarını çalıştırırken, kiralar sözleşmede belirlenen süre aralıklarında ödenir. Sözleşmede belirtilmişse, süre sonunda finansal kiralama şirketi kiracıya malın mülkiyetini devreder. Kiracının, kiraladığı yatırım malını bir başka sözleşmeyle üçüncü kişilere kiralama hakkı yoktur.