Kripto para piyasası ve Türkiye'deki geleceği

Kripto para, başka bir anlatımla sanal para son iki yıldır her geçen gün popüler oluyor. Sanal dünyanın sanal parası gerçek paralar gibi ilgi çekiyor ve kazandırıyor. Bir değişim aracı olarak da gerçek para gibi rağbet görüyor. 

Kripto Para:

Internet’in bireyler tarafından benimsenmesi ile günümüzde birçok iş modeli internet üzerine
taşınmaktadır. Zaman ve maliyet tasarrufu ile bu dönüşüm bireyler ve işletmeler için vazgeçilmez duruma gelmiştir. 2008 yılında Satoshi Nakamoto takma adlı bir kişi veya grup tarafından önerilen Bitcoin ile birlikte bu süreç farklılaşmaya başlamıştır. Kriptografik yapıların kullanıldığı bu yeni para birimi ile birlikte ödeme işleminin temelinde yer alan merkezi yapı kavramı dağıtık mimariye dönüşerek büyük bir değişim yaratmıştır. 2008 yılından bugüne geçen süre içerisinde Bitcoin öncülüğünde temelde aynı kriptografi esasını temel alan birçok farklı kripto para birimi ortaya çıkmıştır. 

Son yıllarda karşımıza çıkan kripto para kavramı, herkes için yeni bir alternatif değişim aracı olmaktadır. Paranın elden ele değişim aracı olarak varlığını sürdürdüğü klasik anlayıştan farklı olarak, karşımıza çıkan bu dijital ekonomi, insanların ilgisini hızla çekmeyi başarmıştır. Tabi ki bu yeni yapının birçok riskleri de olmakla birlikte, kripto paraların son zamanlarda kazandığı yüksek getiriler, yeni yatırım ürünleri arayışında olan yatırımcıları, kripto paraya yönlendirmekte ve böylece da- ha yüksek bir getiri elde etme hedeflerine itmektedir. Ülkeler henüz bu dijital para birimleri ile ilgili etkin bir düzenlemeye gitmemiştir. Ancak bazı Asya ülkelerinde (Güney Kore, Tayland, Vietnam ve Filipinler) dört büyük borsa şirketi açılmıştır. Sadece bu ülkeler değil dünya genelinde buna olan ilgi gittikçe artmaktadır. Dünyada birçok işlemin dolar üzerinden gerçekleştiği düşünüldüğünde temel amaç, daha güvenli bir işlem yapmak ve kazanç elde etmek mümkün mü? Arayışları ile daha da ilgi kazanmıştır. 

Kripto para piyasasının Türkiye'deki geleceği:

Bitcoin’in ortaya çıkışından sonraki süreçte aynı altyapıyı baz alan birçok kripto para türü
geliştirilmiştir. Bu kripto para türlerinin kategori adı alternative coin’in kısaltması olan Altcoin olarak isimlendirilmiştir. Her alt coin Bitcoin sisteminin bazı özelliklerini içermekte, kimi alanlarda ise yenilikler önermektedir. Bitcoin’in açık kaynak koda sahip doğası gereği kodu rahatlıkla okunabilir ve alıntı yapılabilir durumdadır. Özellikle son yıllarda Kripto para ekosistemine olan yoğun ilgi ile yeni altcoinlerin sayısında artış olduğu gözlemlenmektedir. 2013 yılında sadece 14 olan altcoin sayısı 2018 yılında 1500 ün üzerine çıkmıştır. Altcoinlerin çalışma prensipleri BTC ile aynı olabileceği gibi konsensus mekanizmaları, blok oluşturma süreleri, kullanıcı gizliliği, işlem hızı, para adetleri gibi alanlarda farklılaşmalar bulunmaktadır.

Bu süreçte yeni kripto para örneklerinin de çoğalması pazarın genişlemesini sağlamıştır. 2013 yılında yaklaşık 1 milyon dolarlık pazar büyüklüğüne sahip olan kripto paraların pazar büyüklüğü 2018 başında 700 milyar doları aşmıştır. Eylül 2018 itibariyle pazar büyüklüğü 200 milyar doların üzerinde seyretmektedir. Pazar sahipliği açısından değerlendirildiğinde Bitcoin hakimiyeti devam etmektedir.

Kripto para piyasası ve Türkiye:

Türkiye’de kripto paralar konusunda hükümetin herhangi bir regülasyonu olmadığı görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nın (BDDK) 27.06.2013 tarihinde
yayınladığı 6493 sayılı “Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve
Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun“ ile “elektronik para” kavramını kanuna eklemiştir
(Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, 2018, s. 1). Ancak kanunda belirtilen elektronik para kavramı piyasadaki birçok kripto paranın tanımına uymadığı için bu konuda BDDK’nın olumlu veya olumsuz görüşü olduğu söylenememektedir. Diğer taraftan BDDK’nın 25 Kasım 2013 te yayınladığı basın açıklaması ile Bitcoin’in bu kanun kapsamında yer almadığı duyurusu yapılmıştır. Bu kanun kapsamında elektronik para lisansı alan 14 kuruluş bulunmaktadır (BDDK, 2018). Bu kuruluşların bir çoğunun ödeme altyapısı hizmetleri sunduğu veya finansal teknolojiler alanında faaliyet gösterdikleri görülmektedir.