Kripto para borsası nedir? En güvenilir kripto borsaları hangileridir?

Kripto para varlıkları, son günlerde hem ödeme hem de yatırım aracı olarak geniş kitleler tarafından kullanılmaktadır. Kripto para birimlerinin çeşitleri ve satın alabileceğiniz kripto para borsaları değişkenlik göstermektedir.

Kripto Para Borsası Nedir?

Kripto varlıklara sahip olmanın bir diğer yöntemi ise Türk Lirası, Dolar, Euro vb. reel para birimleri ile satın almaktır. Kripto paraları reel para birimleri ile satın alabildiğiniz sitelere “Kripto Para Borsası” adı verilmektedir.

Kripto para borsaları, reel para birimleri veya kripto para birimleri ile kripto para alış veya satış işlemleri yapabildiğiniz platformlara denmektedir.

Kripto varlıklara sahip olmanın yöntemlerinden ilki; Türk Lirası, Dolar, Euro vb. reel para birimleri ile bu kripto paraları satın almaktır.

Kripto para birimlerine sahip olmanın bir diğer yolu ise madencilik yöntemiyle kripto para elde etmektir. Bitcoin, Dash ve Ethereum gibi bazı kripto paralar madencilik yöntemiyle sahip olmaya elverişlidirler. Ancak diğer kriptolar madencilik yöntemiyle elde etmeye uygun değillerdir.

Sahip olunabilecek kripto varlıklar da belirli bir sayıyla sınırlandırılmıştır. Bu nedenle küresel çapta birçok cihazın madencilik yapıyor olması, blok başına verilen ödüllerin ciddi manada düşüş yaşamasına neden olmuştur.

Kripto para madencilik yöntemi ile kripto para sahibi olmak, bu nedenle günümüz şartlarında zorlaşmıştır. Kripto madenciliği yapmak için geliştirilmiş özel bilgisayarlar sayesinde bu işlemler devam etmektedir.

Kripto Para Borsaları Nasıl Çalışır?

Kripto para borsalarında, reel para varlıklarınızı bu siteler üzerinden kripto para birimine çevirebilir veya kripto para varlığınızı farklı bir kripto para birimine veya reel para birimine çevirebilirsiniz.

Kripto para borsalarının çalışma sistemi aslında birer değişim sitesi mantığı üzerine temellenmiştir. Kripto para borsalarında, reel para varlıklarınızı bu siteler üzerinden kripto para birimine çevirebilir veya kripto para varlığınızı farklı bir kripto para birimine veya reel para birimine çevirebilirsiniz.

Geleneksel borsa sistemi ile çalışan kripto para borsalarının, geleneksel borsa sisteminden tek farkı bir aracı kuruma ihtiyaç duymamanızdır. Yatırımlarınızı kendi banka hesabınız ve kripto para borsası hesabınızla yapabilirsiniz.

Kripto para borsalarındaki tüm işlemler, borsa kullanıcıları arasında gerçekleşmektedir. Reel para birimi ile satın alma işlemi yapmak isteyen bir kullanıcı, elindeki kripto para birimini reel para birimini başka bir kullanıcı ile takas ederek istediği kripto para birimini başka bir kullanıcıdan alır.

Kripto para birimlerinin, fiziksel karşılığı olmayan birer sanal para birimleri olması sebebiyle, kripto para satın alma işlemleri sadece internet siteleri üzerinden gerçekleştirilmektedir.

Kripto Para Borsaları Arasındaki Farklılıklar Nelerdir?

Reel para birimleri vasıtasıyla işlem yapabildiğiniz borsalar olduğu gibi, sadece kripto para birimleri ile işlem yapabileceğiniz borsalar da vardır.

 Kripto para borsalarının arasındaki farklar, işlem yaptıkları varlık türlerine ve hitap ettikleri kullanıcı türüne göre değişiklik göstermektedir. 

Reel para birimleri vasıtasıyla işlem yapabildiğiniz borsalar olduğu gibi, sadece kripto para birimleri ile işlem yapabileceğiniz borsalar da vardır. Bu borsalar sayesinde sahip olduğunuz kripto para birimini, başka bir kripto para birimi ile takas etmeniz mümkündür. 

Bu borsalarda her kripto varlık ile işlem yapılmamaktadır. Bitcoin gibi hacmi yüksek kripto para birimleri, reel para birimlerine bağlı istikrarlı (sabit) kripto para birimleri (USDT gibi) veya borsanın kendi çıkardığı kripto para birimleriyle, diğer kripto paralar arasında işlem yapabilmeniz mümkün kılınmıştır.

Kripto para borsaları hitap ettiği müşteri portföyüne göre ikiye ayrılmaktadır. Bölgesel işlem yapan ve sadece belli müşterilere hizmet veren borsalar bulunmaktadır. Bu kripto para borsaları bölgesel hizmet verirler. Örnek vermek gerekirse; sadece Türkiye Cumhuriyeti tarafından verilen vatandaşlık, oturma izni, çalışma izni gibi resmi belgelere sahip kişilerin işlem yapabileceği borsalar bulunmaktadır.

Bu borsaların haricinde dünya genelinde hizmet sağlayan global borsalar vardır. Global borsalar, herhangi bir bağlayıcılık bulunmadan işlem yapabileceğiniz borsalardır. Bu borsaların bir çoğunda reel para birimleri ile işlem yapılmaktadır.

Kripto Para Borsalarında Nasıl İşlem Yapılır?

Kripto para borsalarında alım veya satım işlemi yapabilmek için öncelikle bakiyeniz olmalıdır. Örnek vermek gerekirse; reel para birimleri ile işlem yapan borsalarda, borsanın desteklediği reel para biriminde bakiyenizin olması şarttır.

Spot Borsa Nedir?

Spot piyasalarda, finansal bir ürünün son fiyatı üzerinden alım ya da satım işlemleri anında gerçekleşir.

 Spot piyasa en anlaşılır haliyle, yatırım araçlarının anında teslim edilmesi prensibi ile piyasa fiyatı baz alınarak işlem yapılan piyasalardır. Spot piyasalarda, finansal bir ürünün son fiyatı üzerinden alım ya da satım işlemleri anında gerçekleşir.

Spot fiyat ise bir meta, menkul kıymet veya dövizin anlık ödeme ve teslimi için geçerli olan fiyattır. Spot fiyat, vadeli sözleşme veya gelecek işlemler sözleşmeleri gibi sözleşmelerde bulunan ve fiyatın bugüne ait olduğu; fakat ödeme ve teslimin daha sonra olacağı türev piyasasıyla (vadeli fiyat) zıttır.

Spot Alım Satım Ne Demektir?

Spot alım satım; kripto para, forex, hisse senedi ya da bono gibi finansal araçları ve varlıkları doğrudan bir şekilde almayı ya da satmayı içermektedir. Spot piyasaların önemli bir özelliği, alım satım yaparken yalnızca elinizde olan varlıkları kullanabileceğinizdir.

Türev Piyasası(Vadeli İşlem Piyasası) Nedir?

Türev piyasasının temel amacı; yatırımcıların risklerden korunması sağlamaktır.

 Türev piyasaları; forward, futures, options, SWAP gibi ürünler ile vadeli işlemlerin yapılabildiği bir piyasayı tanımlamaktadır. Türev piyasasının alt kolu olan organize piyasalarda, futures işlemleri gerçekleşirken; tezgah üstü piyasalarda forward işlemleri gerçekleşmektedir.

Türev piyasasının temel amacı; yatırımcıların risklerden korunması sağlamaktır. Türev piyasası ismini ise finansal yatırımcıların gereksinimleri doğrultusunda türemesinden almıştır. Türev piyasalarında, standartlaştırılmış türev işlem sözleşmelerinin alım satımı belirlenen vade doğrultusunda yapılır.

Türev Araçları Nelerdir?

Varlığın sahipliğinin el değiştirip değiştirmemesi fark etmeksizin, türev araçlar ile ilgili hak ve yükümlülüklerin ticareti yapılabilmektedir.

 Türev araçlar; finansal varlığın ya da malın değerine direkt bağlı olan finansal araçlardır. Varlığın sahipliğinin el değiştirip değiştirmemesi fark etmeksizin, türev araçlar ile ilgili hak ve yükümlülüklerin ticareti yapılabilmektedir.

Türev araçlar şu şekildedir:

Futures: Vadeli işlem piyasasının temelidir. Ürünün fiyatı bugünden sabitlenir ve ilerleyen bir tarihte teslim alınacağına dair bir sözleşme içerir. Futures ile yatırımcı hem kendisini finanse etmiş olur, hem de varlığını riske atmaz.

Forward: Dövizlerin, menkul kıymetlerin veya varlıkların ileri bir tarihte teslim edilmesi için yapılan sözleşmelerin, alım satım işlemleridir ve kısa vadeli yatırımlardır. Birkaç gün ila birkaç yıl arasında değişen süreler ile vadeli işlem yapılmaktadır. Risk yönetimi amacıyla tercih edilirler.

SWAP: Döviz cinsinin veya faizinin değiştirilmesi için yapılan takas sözleşmeleridir. Her iki taraf, kendilerine uygun olan koşullara geçiş yaparlar. Faizi yüksek olan para cinsinden kazanç sağlanabilmesi mümkündür.

Opsiyon: Belirli bir vade için belirli bir varlığı, belirlenmiş olan fiyattan alma ya da satma hakkının verildiği sözleşmedir. Türev piyasası araçlarından birisi olan opsiyon, alım opsiyonu ve satım opsiyonu olarak iki kategoride incelenir. Belirli bir fiyattan alma hakkı alım opsiyonu, belirli bir fiyattan satma hakkı ise satım opsiyonudur.

Türev Piyasası ve Spot Piyasasının Farkları Nelerdir?

✓ Spot piyasada işlemler anında gerçekleştirildiği için risk oranı vadeli işlem piyasasından farklıdır. Türev piyasasının spot piyasaya göre avantajı, ortaya çıkan risklerin daha iyi yönetilmesi ve ilerleyen zamanlarda meydana gelebilecek olan fiyat değişimlerine karşı yatırımcıyı korumaya almasıdır.

✓ Türev piyasası; üreticilerin, bankacıların, yatırımcıların ithalat ve ihracatçıların, portföy yöneticilerinin fiyatların ilerleyen zamanki seyri ile ilgili fikir alabilmelerini sağlar. Bu sayede yatırımcılar riski yönetebilirler. Spot piyasada ise böyle bir avantaj söz konusu değildir.

✓ Türev piyasaları, spot piyasalar ile kıyaslandığında vadeli işlem piyasalarına yatırım yapan yatırımcılar çok daha düşük miktarlarda bir sermaye ile piyasada işlem yapabilme olanağına sahip olmaktadır.

✓ Spot piyasalarda işlem gerçekleştirilirken işlem tutarının tamamı alınmaktadır. Türev piyasasında ise böyle bir durum söz konusu değildir. Türev piyasasında işlem tutarından daha düşük bir miktardaki teminat tutarı ile işlem yapabilmek mümkündür. Bu duruma marjin ismi verilmektedir.

✓ Türev piyasalarının spot piyasalardan en temel farkı ise, yatırımcılarını piyasaların ortaya koyduğu risklerden mümkün olduğu kadar korumasıdır. Korunma işlevi sayesinde risk, istekli olan spekülatörlere transfer edilir ve korunma mekanizması ile bir çeşit sigortalama sağlanmış olur.

En İyi 10 Kripto Para Türev Borsası

En iyi kripto para türev borsaları işlem hacimlerine göre aşağıdaki tabloda sıralanmıştır.

Ad	Hacim(24s)	Piyasa Yapıcı Ücretleri	Piyasa Alıcı Ücretleri	Açık Pozisyonlar	Piyasa Sayısı	Başlangıç
Binance	₺846,343,829,066	0.02%	0.04%	₺155,460,279,399	191	Temmuz 2017
OKX	₺281,391,642,854	0.02%	0.05%	₺37,095,942,015	165	Ocak 2017
BitCoke	₺172,336,297,836	0.02%	0.04%	₺9,469,468,106	31	Ağustos 2019
Bitget	₺158,249,007,805	0.02%	0.06%	₺28,798,144,479	41	Nisan 2018
CoinTiger	₺137,725,690,388	0%	0%	₺91,363,184,350	59	Aralık 2017
FTX	₺121,134,968,355	0.02%	0.07%	₺62,461,968,921	38	Şubat 2019
Bybit	₺117,947,105,113	-0.025%	0.075%	₺43,555,327,858	107	Mart 2018
Huobi Global	₺79,495,374,208	0.02%	0.04%	₺9,000,486,486	183	Eylül 2013
Phemex	₺68,774,391,282	-0.025%	0.075%	₺15,082,723,607	35	Kasım 2019
CoinFLEX	₺55,211,801,608	-0.02%	0.06%	₺3,609,886,781	20	Nisan 2019

En İyi 10 Kripto Para Spot Borsası

Trafik, likidite, işlem hacimleri ve rapor edilen işlem hacimlerinin doğruluğuna duyulan güvene bağlı olarak borsalar sıralanmış ve skor verilmiştir.

Ad	Borsa Skoru	Hacim(24s)	Ort. Likidite	Haftalık Ziyaretler	Piyasalar	Coin'ler	Fiat Destekleniyor
Binance	9.9	₺243,863,444,117	805	34,051,317	1644	405	AED, ARS, AUD ve +43
Coinbase Exchange	8.6	₺50,778,655,289	713	4,373,686	470	159	USD, EUR, GBP
FTX	8.4	₺28,989,163,009	745	5,474,846	446	312	USD, EUR, GBP ve +7
Kraken	8.0	₺11,957,070,262	738	2,372,787	424	116	USD, EUR, GBP ve +4
KuCoin	7.9	₺35,391,347,723	609	4,250,751	1182	606	USD, AED, ARS ve +45
Huobi Global	7.7	₺26,010,800,748	618	2,666,282	1072	426	ALL, AUD, BRL ve +47
Gate.io	7.5	₺19,986,230,367	556	7,090,018	2245	1275	KRW, EUR
Bybit	7.4	₺6,727,348,062	646	3,621,099	258	170	USD, EUR, GBP ve +3
Bitfinex	7.4	₺10,748,893,814	628	923,184	384	172	USD, EUR, GBP ve +1
Crypto.com Exchange	7.3	₺51,946,805,667	660	3,470,032	349	169	---------------