Kısa pozisyon nedir?

Kısa pozisyon, veya 'shorting', fiyatların düşmesini bekleyen bazı yatırımcıların kullanmış olduğu bir stratejidir ve düşüş eğilimlidir.

Kısa bir pozisyona giren bir yatırımcı, bir varlığı ileri bir tarih boyunca daha ucuza geri alma beklentisiyle sahip olmadan diğer bir partiye satar. Satış fiyatı ve geri alış fiyatı arasındaki fark, pozisyondan edilen karı belirler.

Bunun tersine, uzun pozisyon veya 'long', bir yatırımcının satın aldığı bir varlığı bir süre elinde tutup daha sonra satmasıdır.

Eğer varlığın fiyatı artarsa ve yatırımcı daha yüksek bir fiyatta pozisyondan çıkarsa zarar etmiş olur. Kısa bir pozisyonun riski teorik olarak sınırsızdır çünkü fiyatlar süresiz olarak artabilir. Ancak kısa pozisyonun kazancı satış fiyatıyla limitlidir.

Kısa Pozisyonun Mekanikleri

Hisseler gibi anında teslim gerektiren varlıklara yönelik kısa pozisyonlar satıcının varlığı alıcıya satabilmek için ödünç almasını gerektirir. Hisselerde kısa pozisyona girilebilmesi için komisyoncular genelde hisseleri kısa pozisyon satışlarına onay verilmiş kredi hesaplarına yönelik borçlarla kullanmak mümkündür şekle getirir. Kredi hesapları teminat gerektirir ve işlem ücreti ile faiz ödemesi isteyebilir.

Komisyoncular bazen sahip oldukları hisseleri kısa pozisyon satıcılarına ödünç verir, fakat genel olarak komisyoncular emeklilik fonları, yatırım fonları veya diğer büyük hisse sahipleri gibi üçüncü parti hisse ödünç vericilerle anlaşmalar yapar.

Satıcı hisselere komisyon yolu ile ulaşabileceğini belirledikten sonra hisseyi alıcıya satar. Alıcı artık hissenin yeni sahibidir, fakat satıcı şimdi ödünç aldığı hissenin yerine açık piyasada alacağı hisseyi koymalıdır.

Satıcı hisseleri gelecekte daha düşük bir fiyattan almayı umar, fakat fiyat hareketi ne yönde olursa olsun eninde sonunda komisyondan ödünç aldığı hisselerin yerine yenilerini koyması gerekir. Satıcı--daha yüksek veya düşük bir fiyattan--kısa pozisyonu kapattığında ödünç alınan hisselerin yerine yenileri konulur ve satıcı borç için komisyoncuya yapması gerekli olan işlem ücreti veya faiz ödemelerinin ardından pozisyondan ettiği kar veya zararı paraya çevirir.

Pratikte Kısa Pozisyon

Örneğin, TESLA hissesi 100 Dolar'dan işlem görüyor ve Cem fiyatın 90 Dolar'a düşmesini bekliyor. Cem komisyoncusundan bir Tesla hissesi ödünç alıyor ve Hande'ye satıyor. Bir sonraki hafta Tesla hissesinin fiyatı 90 Dolar'a düşüyor ve Cem hisseyi 10 Dolar'lık karla satın alıyor. Cem'in satın aldığı Tesla hissesi ödünç aldığı hissenin yerine konulmak için komisyoncuya teslimi yapılıyor ve Cem borç için gerekli işlem ücreti ve faiz ödemelerini gerçekleştiriyor.

Bir vadeli işlem veya opsiyon protokolü için kısa pozisyonun mekanikleri daha basittir çünkü protokol, ileri bir tarih boyunca yapılacak teslime yönelik bir anlaşmadır. Böylece, pozisyon protokol son tarihine kadar tutulmadığı sürece satıcının varlığı satmadan önce ödünç alması gerekmez. Ancak bir yatırımcı son tarihin ardından hala kısa pozisyondaysa, varlığı hemen teslim için açık spot piyasasından satın almalıdır. Örneğin, MNO emtiası için Eylül son tarihli protokol Temmuz ayında 100 Dolar'dan işlem görüyor. Bir yatırımcı ise protokolün vadesi Eylül'de dolmadan önce fiyatın 90 Dolar'a ineceğine inanıyor. Yatırımcı protokolyi satıyor fakat Eylül'e kadar emtiayı teslim etmek mecburiyetinde değil. Ağustos ayında bir protokolyi 90 Dolar'dan alıp 10 Dolar kar ediyor. Pozisyonu artık kısa veya uzun değil, düz; MNO emtiasını teslim almak veya teslim etmek için de herhangi bir protokolyle yükümlü değil.