İthalat ve ihracat nedir?

İhracat nedir?

İhracat, bir ülkede içerisinde o ülkenin üretim olanakları kullanılarak üretilmiş olan mal ve hizmetlerin yurtdışına satılmasına verilen isim olarak öne çıkmaktadır. Kısacası ihracat işlemi firmaların ürettikleri ürün veya hizmetleri yurtdışına satması anlamını taşımaktadır.

 İhracat yapmakta olan firmaların bir kısmı kendi ticari bağlantıları ve yapmış olduğu iş anlaşmaları sayesinde yurtdışına ürün gönderirken birçok işletme de e-ihracat ile hem kendi siteleri üzerinden hem de yurtdışı pazaryerleri üzerinden ürün satışı gerçekleştirerek ihracat yapmaktadırlar.

İhracat yapmanın avantajları nelerdir?

İhracat gerçekleştirmenin, ihracatı gerçekleştirmekte olan firmaya ve eğer bir kişi tarafından gerçekleştirmekte olan kişilere bir çok fayda sağladığı aşikardır. İhracatın satıcı tarafa sağladığı faydaları sıralamamız gerekir ise:

- İhracat yapan işletmeler yurtdışında bulunan kişilere ve firmalarla ticari anlaşmalar sağladıkları için işletmenin yurtdışındaki tanınırlığı artacaktır.

- İhracat, farklı ülkelerde yaşayan insanların aralarındaki iletişimi ve ticari bağı güçlendirerek uluslararası bir tanışma ortamı oluşmasına sebep olur.

- İhracat oranları yüksek oran ülkelerde üretim fazla olduğu için bu üretimi karşılayacak istihdama ihtiyaç olacağından işsizlik oranları düşer.

- İhracat yapan işletmelerin gelir ve karları artış trendine geçer.

- İhracat sayesinde ihracat yapmakta olan firmaların rekabet gücü artış gösterir.

- Bunlarla beraber ihracat yapmakta olan firmalar yurtdışına satış yaptıkları için eğer satış yapmakta oldukları ülkenin para birimi firmanın bulunduğu ülkenin para biriminden daha değerliyse döviz kazanmanın avantajlarını da yaşayacaklardır.

İthalat nedir?

İthalat en kısa tabiri ile bakıldığı zaman herhangi bir ülkenin, ülke içerisindeki herhangi bir mal veya hizmet grubuna olan talebi karşılamak amacıyla diğer ülkelerden mal veya hizmet satın almasına verilen isimdir. İthalat rakamlarının yüksek olması durumu genellikle bu istatistiğin görüldüğü ülkelerdeki yetersiz üretimden kaynaklanmaktadır.

İthalat rakamları yüksek olan ülkelerin yine ortak sayılabilecek bir diğer özelliği ise istihdamın yetersiz olması durumudur. İthalat rakamları yüksek olan ülkelerde genelde işsizlik rakamlarının da yüksek olması gözlemlenmektedir.

Kimler ithalat yapabilir?

Ülkemizde, Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca vergi numarası bulunmakta olan her gerçek ve tüzel kişi ile yürürlükteki mevzuat hükümleri uyarınca hukuki tasarruf yapma yetkisi olan kişi ortaklıklarının ithalat işlemlerini gerçekleştirebilirler.

Vergi numarası olmayan kişiler Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde bulunmakta olan vergi dairelerine yapılması gereken gerekli başvuruları tamamlayarak vergi numarası edinebilirler. İthalat yapılabilmesi için, ithalat yapma hakkını işletmeye veya tüzel kişiliğe veren özel belgeler de bulunmaktadır.

Ancak aşağıda saydığımız durumlarda gerekli belgelerin bir kısmı bulunmasa da kişiler veya işletmeler ithalat yapabilmektedirler:

- Özel anlaşmalara dayalı olarak yapılan ithalatlar özel izinlere tabi olduğundan yukarıda saymış olduğumuz belgelerin tamamına ya da bir kısmına ihtiyaç duyulmadan yapılabilmektedir.

- Kitap ve diğer yayınların ithalatları da yine özel izinle yapılmakta olan bir başka ithalat kalemi olarak öne çıkmaktadır.

- Ülkemizde faaliyet göstermekte olan uluslararası fuar ve sergilerde perakende satışına izin verilen malların ithalatı da yine özel izinlere tabidir.

İthalat rakamları nasıl azaltılır? İhracat rakamları nasıl arttırılır?

Ülkelerin ithalat rakamlarının yüksek olduğu durumlarda ekonomilerin ne çeşit ekonomik sıkıntıların içerisine girdiğinden yukarıda bahsetmiştik. Ülkeler ekonomik olarak uzun vadede büyüme gösterebilmeleri için ithalat rakamlarını ihracat rakamlarının altına indirmek zorundadırlar. Çünkü sadece satın alma yani tüketim ekonomisi ile üretim yapılmaksızın herhangi bir ülkenin ekonomisini ayakta tutmak mümkün olmayacaktır. Peki ihracat rakamları nasıl arttırılır? İthalat rakamları nasıl düşürülür? Gelin hep birlikte göz atalım

Vergiler ve Kotalar:

Hükümetler, ithalatı gümrük vergisi ile vergilendirmek veya ithalata kota getirmek gibi politikalar uygulayarak ithalat rakamlarını bir nebze de olsa azaltabilirler. Bu yöntemle ithalat rakamlarını azaltmak isteyen hükümetler tarafından uygulanmakta olan vergi yükümlülükleri, mal ve hizmetlerin ithalatını yurt içinde satın almaktan daha pahalı bir hale getirmektedir. 

Sübvansiyonlar:

Hükümetler, iş maliyetlerini düşürülmesi amacı güderek ülke içerisinde bulunmakta olan şirketlere belli başlı sübvansiyonlar vermektedir. Bu sübvansiyonlar yerli mal ve hizmetlerin fiyatlarını düşürmeye yardımcı olmaktadır. Bu sayede tüketiciler ithal ürün ve hizmetleri tüketmek yerine yerli mal ve hizmetleri satın almaya teşvik edilmektedir. Yerli üreticilerin malları daha ucuza üretmelerini sağlayarak ve dolayısıyla fiyatlarını düşürerek, sübvansiyonlar, üretilmekte olan ucuz mallar yabancı alıcılar için daha cazip hale geldikçe ihracat rakamlarını da artırabilmektedir.

Ticaret Anlaşmaları:

Bazen ülkeler, başka bir ülke ile ticaret anlaşması imzalayarak, uluslararası ticaretin düzenli akışını, yani hem ithalat hem de ihracatın yüksek hacimli olmasını sağlamaktadır. Bu tür anlaşmalar, sözleşmenin tarafı olan her iki ülke için de ticareti canlandırmayı ve ekonomik olarak büyümelerini desteklemek amacıyla uygulamaya alınmaktadır.

Para Biriminin Devalüasyonu:

Hükümetler, yurt içinde üretilmekte olan ürün ve hizmetlerin fiyatlarının düşürülmesi için para birimlerinin değerini düşürürler, nihai hedef ise net ihracatı artırmaktır. Para biriminin devalüasyonu, diğer ülkelerden satın almayı daha pahalı hale getirerek ithalatın daha caydırıcı olmasını sağlamaktadır.