Son bir yılda işyeri sayısı artarken çiftçi sayısı azaldı

TEPAV İstihdam İzleme Bülteni’nin 103. sayısı yayımlandı.

Aralık ayında sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 4,4 oranında artarak 21,1 milyon olarak gerçekleşmiştir. Toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,2’sini oluşturan sigortalı ücretli çalışan grupta artış yüzde 6,2 olurken, esnaf-çiftçi grubunda değişimler, sırasıyla, yüzde 0,8 ve yüzde -8,9 olmuştur. Çiftçi sayısında Ağustos 2019’dan itibaren hızlanan daralma eğilimi pandemiyle birlikte derinleşmiş ve yıl genelinde devam etmiştir. Kamu sektöründe sigortalı çalışan sayısındaki artış ise yüzde 1,3’tür.

COVID-19 salgınının etkilediği sektörlerin istihdamında yüksek oranlı düşüşler devam etmektedir. Bu sektörlerden konaklama ve yiyecekte yüzde 9,9, kültür, sanat, eğlence, dinlence ve sporda yüzde 9,8 düzeyinde istihdam kaybı yaşanmıştır. Ayrıca, idari destek ve destek hizmetleri faaliyetinde de Nisan-Mayıs 2020 dönemine benzer bir daralma (yüzde 11,2) gözlenmektedir. Diğer taraftan, ev içi hizmetlerin içerildiği hanehalklarının işveren olarak faaliyeti sektöründeki yüzde 50 oranındaki daralma devam etmektedir. Ancak, bu gruptan ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar sınıfına kısmi geçişler mevcuttur.

İmalat, inşaat, gayrimenkul faaliyetleri ve toptan ve perakende ticaret sektörlerinde 2020 yılının en yüksek istihdam artışları gerçekleşmiştir. Yılın ikinci yarısında toparlanma gözlenen bu sektörlerde istihdam artışının yılsonuna doğru ivmelendiği görülmektedir. Diğer taraftan, pandemi nedeniyle öne çıkan insan sağlığı ve sosyal hizmetler sektöründe de yüksek oranlı istihdam artışları (yüzde 43,3) sürmektedir.

Son bir yılda işyeri sayısı 63 sektörde artmıştır. Aralık 2020’de Türkiye genelinde faaliyet gösteren işyeri sayısı yüzde 3,7 artarak 1 milyon 961 bin olmuştur. 21 bin artış ile bina inşaatı sektörü işyeri sayısı en fazla artan sektördür. Bu sektörü, perakende ticaret, ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar ile gayrimenkul faaliyetleri sektörleri izlemiştir. Salgında faaliyeti yoğunlaşan eczacılık ve eczacılığa ilişkin malzeme imalatı, yatılı bakım faaliyetleri ya da posta ve kurye faaliyetleri gibi sektörlerde işyeri sayısının hızla arttığı görülmektedir.

Antalya’da pandemi sonrası sınırlı da olsa ilk kez istihdam artışı gözlenmiştir. Diğer bir turizm şehri olan Nevşehir’de de daha olumlu bir istihdam görünümünden bahsedilebilir. Diğer taraftan, doğu illerimizden Kars (yüzde 2), Siirt (yüzde 3,1) ve Şırnak’ta (yüzde 3,5) da istihdamda sınırlı artışlar gözlenmektedir. Ardahan ve Hakkari yıl genelinde istihdamı daralan iller olarak öne çıkmaktadır. Bu illerde Aralık 2020’de yıllık istihdam sırasıyla yüzde 2,8 ve yüzde 2,6 oranında gerilemiştir.