Mutluluk parayla satın alınabilir mi?

ABD'li ekonomist Richard Easterlin, 1974'te yaptığı bir çalışmada daha yüksek kişi başına düşen milli gelirin daha yüksek mutluluk getirmediğini ortaya koydu ve günümüze kadar süren büyük bir tartışmayı tetikledi. Ancak yapılan son çalışmalar bunun doğru olmadığını gösteriyor. 

GELİR YÜKSELDİKÇE STRES VE OLUMSUZ DUYGULAR AZALIYOR

2010'da  psikolog Daniel Kahneman ve iktisatçı Angus Deaton (ikisi de ekonomi alanında Nobel Ödülü'nü kazandı) ABD’de yapılan Gallup anketlerini inceledi. Sonuçlarda toplam hane halkı geliri 75 bin dolar (günümüzün 90 bin doları) ve üstünde olan Amerikalıların ruhsal durumlarının ortalama gelire sahip olanlardan daha iyi olduğu görüldü.  Buna göre gelirdeki artış, kişilerin stres, endişe, üzüntü ve depresyon gibi olumsuz ruh hali durumunu da kademeli olarak azaltıyor. 

Kahneman ve Deaton bu araştırmayı yaparken Harvard Üniversitesi’nde psikoloji doktorası yapan Matthew Killingsworth, kullanıcılara rastgele aralıklarla aktivitelerini ve duygularını soran Track Your Happiness adlı bir akıllı telefon uygulaması geliştirdi. 2010'da yayınlanan ilk bulgulardan biri ise düzenli olmayan gelirin mutsuzluk getirmesiydi.

Şu anda Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu'nda öğretim üyesi olan Killingsworth, o zamandan beri mutluluk ve gelir arasındaki bağlantıyı ölçmek için uygulamasını kullanıyor. 

MUTLULUĞUN EŞİĞİ YILLIK 85 BİN DOLAR GELİR

Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayınlanan son sonuçlara göre ise yaşam doyumu ile ekonomik gelir arasındaki bağlantıyı kanıtlıyor. 2019 yılında uygulamayı kullanan 33 bin 391 ABD'li yetişkininden yıllık hane geliri 85 bin dolar (yaklaşık 630 bin TL) ve üzerinde olan insanlar, diğerlerinden önemli ölçüde daha az stres ve kaygıdan etkilendi. ABD’de ortalama hana halkı geliri ise 2019 yılında ortalama 68 bin 703 dolardı.

"ŞÜKRETMEK VE ANI YAŞAMAK MUTLULUK GETİRMİYOR"

Killingsworth, “Sonuçlarımız öyle gösteriyor ki parayla mutluluk satın alınabiliyor.  Diğer hayvanlardan farklı olarak, insanlar etraflarında olup bitenleri düşünerek, geçmişte olmuş, gelecekte olabilecek ya da hiç olmayacak olayları düşünerek çok zaman harcarlar. Bu durum, insanların öğrenmesine, muhakemesine ve planlamasına izin veren dikkate değer bir evrimsel başarı olsa da, duygusal bir bedeli olabilir.

Pek çok felsefi ve dini gelenek, mutluluğun anı yaşayarak bulunacağını öğretir ve insanlar  fazla düşünmek yerine şükretmek ve "şimdi burada olmak" için eğitilir. Ancak, bunun doğru olmadığını görüyoruz. Günümüz sisteminde ekonomik gelir insanların kendi geleceğini güvence altında almasının ve sosyal çevresinde itibar kazanmasının en önemli yolu olarak görülüyor. Bunun olmaması insanlar iyi aile ve arkadaş ilişkilerine sahip olsalar bile mutsuzluğu beraberinde getiriyor” ifadelerini kullandı.