Hisse senedi nedir? Hisse senedi türleri nelerdir?

Borsa denince akla ilk gelen şey olan hisse senetleri, her geçen gün daha çok ilgi görmeye devam ederken birçok anlamda da kafa karışıklığı yaratmaya devam ediyor. Kimisinin fırsat kimisinin risk olarak tanımladığı hisse senetleri nedir? Hisse senedi nedir? Hisse kağıdı nedir? Hisse senedi türleri nelerdir?

Herkes tarafından farklı farklı yorumlanan ve tam olarak nasıl bir yatırım aracı olduğu anlaşılmayan hisse senetleri hakkında neler biliyoruz? Akıllardaki sorular ise: Hisse senedi nedir? Hisse senetleri ne anlama gelir? Her hafta düzenli olarak hazırladığımız set içeriklerle "Birborsa Akademi" kategorisi altında sizleri bilgilendirmeye devam ediyoruz. Bu haftaki konu başlığımız: Hisse senetleri!

Bu yazımızda nelerden bahsedeceğiz: Hisse senedi nedir? Hisse kağıdı ne demek? Hisse senedi türleri nelerdir? Adi ve İmtiyazlı Hisse Senetleri, Nama ve Hamiline Yazılı Hisse Senetleri, Bedelli ve Bedelsiz Hisse Senetleri, Primli ve Primsiz Hisse Senetleri, Kurucu ve İntifa Hisse Senetleri...

Hisse senedi nedir? Hisse kağıdı ne demek?

Borsa kelimesini duyduğumuz gibi akıllara ilk gelen yatırım fırsatı olarak bildiğimiz hisse senedi, sermaye ortaklıklarıyla halka arz etmiş şirketlerin ortak paylarını ve ortaklık belgelerini ifade eden değerli evraklardır. Değerli ve bir hayli kıymetli evraklar olarak nitelendirilen hisse senetleri, aynı zamanda belirttiğimiz gibi bir ortaklığı veya bir mülkiyet sahipliğini de ortaya sermektedir. Temel olarak değerini ise ait olduğu şirketin kar ve zarar durumlarına göre belirleyen hisse senetleri, bir kağıt parçasından farksız olduğu için tek başına bir anlam ifade etmemektedir. Peki hisse senetleri kimler tarafından oluşturulmaktadır? Hisse senetleri çeşitli kurumlar, sermayesi pay sahiplerine bölünmüş komandit şirketler, özel kanunlar sayesinde hayat bulan kurumlar, anonim şirketler gibi çeşitli kaynaklar tarafından oluşturulmaktadır. Borsada yer alan ve borsa tarafından halka açılan hisse senetlerinin denetimini ise Sermaye Piyasası Kurulu sağlamaktadır. Tüm yasal bilgilendirmeler ve gereklilikler de Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu'nda bizlerin karşısına gelmektedir. Borsa çatısı altında en fazla tercih edilen ve en çok işlem gören yatırım aracı olarak bilinen hisse senetleri; gerek yatırımcılar gerekse şirketler tarafından özel bir konumda yer almaktadır. Sıradaki sorumuz: Hisse kağıdı nedir?

Birçok kişi tarafından farklı farklı ifade edilerek anlam kaybına uğrayan ve kafaları karıştıran hisse kağıdı, temel olarak hisse senedi anlamına gelmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi bir hayli kıymetli ve değerli olan kağıt parçalarına, hisse senedi veya hisse kağıdı denmektedir. Farklı farklı terimler sanılması nedeniyle toplum tarafından sorunlara yol açan bu iki kelime bütünü, özet olarak aynı nesneyi tanımlamaktadır. Hisse senedinin ne olduğunu artık tam olarak idrak ettiğimize göre şimdi ise hisse senetlerinin genel özelliklerine odaklanalım. Hisse senetleri hakkında bilinmesi gerekenler!

Kendine has birçok yapısıyla yatırımcıların göz bebeği olan hisse senetleri, birçok kişi tarafından yanlış bilinmesine rağmen minimum ya da maksimum bir yatırım sınırına sahip değildir. Yatırımcıların belirledikleri bütçelere göre hareket özgürlüğü tanıyan ve her bütçeye karşılık gelen hisse senetlerinin borsa ekranında karşımıza çıktığını düşünürsek, hisse senetlerinin kolay bir şekilde nakde çevrilebileceğini de tahmin edebiliriz. Kolay bir şekilde nakit paraya dönüştürülebilen bir yatırım aracı olan hisse senetleri, belirttiğimiz üzere likit bir yatırım kaynağı olarak piyasalarda yer almaktadır. Yatırımcılar için fırsatlar sunduğu gibi kendi içinde riskler de bulunduran hisse senedi piyasası, yatırımcılardan uzmanlık ve bilgi birikimi de talep etmektedir. Bu noktada yatırım yapmak istediğiniz ya da tercih edeceğiniz hisse senetlerinin sadece finansal verilerine değil; aynı zamanda gerek makroekonomik gerekse mikroekonomik boyutta yani genel olarak ekonomik anlamda ait oldukları şirketler hakkında da bilgi sahibi olmalısınız. Her başlığımızın altında defalarca kez vurguladığımız gibi bu başlığımızda da bilgiyi, eğitimi ve tecrübeyi tekrar tekrar vurgulamamız sizlere önemli bir aydınlanma sunacaktır. Bilgi, eğitim, tecrübe! Ekstrası ise Analiz! Peki bu bilgiler ışığında: Hisse senedi türleri nelerdir? Adi ve İmtiyazlı Hisse Senetleri, Nama ve Hamiline Yazılı Hisse Senetleri, Bedelli ve Bedelsiz Hisse Senetleri, Primli ve Primsiz Hisse Senetleri, Kurucu ve İntifa Hisse Senetleri.

Hisse senedi türleri nelerdir?

Türk Ticaret Kanunu'nda yer alan maddeler doğrultusunda bildiğimiz hisse senetleri, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde nama ve hamiline hisse senetleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Ülkemizde sadece bu tür hisse senetlerine onay çıkarken, dünya çapında ise genellikle imtiyazlı ve adi hisse senetlerine daha çok ilgi gösterilmektedir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri sınırları içinde yoğunlukla ön plana çıkan imtiyazlı hisse senetlerine ülkemizde izin verilmemektedir. Bu bilgiler doğrultusunda belirttiğimiz hisse senedi türlerinin dışında da farklı farklı hisse senedi türleri bulunmaktadır. Hisse senedi türlerine bakacak olursak...

Adi ve İmtiyazlı Hisse Senetleri nedir?

Sıkça duyduğumuz Adi hisse senetleri, halka arz edilmiş şirketlerin belirli kısımlarını temsil eden hisse senetleri olarak bilinmektedir. Bu tür hisse senetlerinin sahiplerine, hisse senedinin ait olduğu şirket tarafından bazı ayrıcalıklar tanınmaktadır. Hisse sahiplerine şirket karından pay, yönetimde yer alma şansı, oy kullanma fırsatı, şirket özelinde detaylı bilgi alma gibi ayrıcalıklar tanınmaktadır. İmtiyazlı hisse senetleri ise tanımını yaptığımız adi hisse senetlerine oranla daha da ayrıcalıklı bir konumda yer bulmaktadır. İmtiyazlı hisse sahipleri adi hisse senetlerine ekstra olarak daha ayrıcalıklı fırsatlara ve temettü dağıtımı gibi pozitif kazançlara ulaşabilme imkanına sahip olmaktadır. Daha da ayrıcalıklı yapısıyla dikkat çeken imtiyazlı hisse senetleri, toplum tarafından altın hisse olarak da ifade edilmektedir.

Nama ve Hamiline Yazılı Hisse Senetleri

ayını temsil eden ve bu nedenle ortaya çıkan hisse senetleri olarak gözükmektedir. Nama hisse senetlerinin en önemli detaylarından bir başkası ise hisse senedinin üzerinde sahibinin adının yazması olarak gösterilmektedir. Hamiline hisse senetlerinde böyle bir alan bulunmamaktadır. Borsa İstanbul bünyesi altında satılan hisse senetleri, hamiline hisse senetleri olarak geçmektedir.

Bedelli ve Bedelsiz Hisse Senetleri

Bir şirketin kuruluşu esnasında ya da sermaye artırımı sırasında piyasada yer alan hisse senetlerine bedelli hisse senetleri adı verilmektedir. Bedelsiz hisse senetleri ise şirkete ait belirli varlıkların değer artışı nedeniyle sermaye üzerine eklenmesiyle çıkarılmaktadır.

Primli ve Primsiz Hisse Senetleri

Her hisse senedinde olduğu gibi hisse senetlerinin üzerinde çeşitli değerler bulunmaktadır. Primli hisse senetleri, belirlenmiş değerin üzerinde satışa çıkarılan hisse senetlerini tanımlamaktadır. Bu tanımın tam tersi de primsiz hisse senetlerini ifade etmektedir.

Kurucu ve İntifa Hisse Senetleri

Bir şirketin hisselerinin piyasada yer alması için halka açık bir şekilde işlem görmesi gerekmektedir. Peki bu denklemde şirket kurucuları nasıl hisselere sahip olmaktadır? Kurucu hisse senedi olarak bildiğimiz hisse senetleri, şirketlerin kurucularına ya da şirket tarafından değerli bulunan kişilere bedelsiz olarak verilen hisse senetlerini isimlendirmektedir. Özel olarak hazırlanan ve kişilere herhangi bir bedel ödemeden teslim edilen bu hisse senetlerinin üzerinde Nama hisse senetlerinin üzerinde yer aldığı gibi özel isimler eklenmektedir. İntifa hisse senetleri ise değerinin şirket tarafından karşılanarak pay sahiplerine verilmesi olarak bilinmektedir. Belirli kişilere verdikleri hizmet nedeniyle sunulan intifa hisse senetleri bir noktada diğer ortaklık hisse senetleri ile çoğu zaman karıştırılmaktadır. İntifa hisse senetlerinde unutulmaması gereken en önemli detay ise, bu hisse senetlerinin ortaklık anlamı taşımamış olmasıdır.

Hisse senetleri hakkında hazırladığımız ilk yazımızda sizlere hisse senedinin ne anlama geldiğini ve farklı farklı ne türlerinin olduğundan bahsettik. Gelecek yazımızda ise her zaman olduğu gibi bir seviye daha ileriye giderek hisse senetlerinin nasıl piyasalarda yer aldığına ve hisse senetlerinin nasıl alınacağına değinelim.