Çapraz kur nedir?
Birden fazla ulusal paranın aralarındaki kurların bir temel para üzerinden hesaplanması durumuna verilen isim olan çapraz kur kavramına ve çapraz kurun nasıl hesaplandığına gelin hep birlikte göz atalım.
Çapraz kur, bir para biriminin bir başka para birimi karşısındaki değeri olarak tanımlanmaktadır. Tam olarak Türkiye'de bulunan döviz bürolarında Amerika Doları ile Türk Lirası kurunda işlem yapmak istediğimiz zaman USD/TRY çapraz kur işlemi yapmış oluruz. Dünyada bulunan tüm döviz kurlarının çapraz kur halinde yazımı mümkündür ve yine dünyada bulunan tüm para birimleri aracılığıyla çapraz kur işlemleri yapılabilmektedir. Dünyada en çok kullanılmakta olan para birimleriyle çapraz kur hesaplamaları her daim yapılmaktadır ve çoğunlukla ortak geçiş imkanı olarak kullanılmaktadır. Döviz kuru denildiği zaman akıllara ilk gelen döviz Amerikan Doları olarak göze çarpmaktadır. Bununla birlikte dünyada en çok kullanılmakta olan para birimleri, dünya ticaret para birimleri rezervlerinde en çok bulunan para birimleridir diyebiliriz. Bunları örneklendirmemiz gerekirse: Amerikan Doları dışında Euro ve Japon Yeni olarak sıralayabiliriz.
Çapraz kur nasıl hesaplanır?
Çapraz kur hesabı yapılabilmesi için elimizde toplam 3 farklı para birimi olması gerekmektedir. Böylece 3 farklı para biriminin de birbirleri arasında bulunan oranların hesaplanması durumunda, çapraz kur değer hesaplaması ortaya çıkmaktadır. Euro/TL, USD/TL ve Euro/USD paritelerini ele alarak sizler için 17 Kasım 2021 tarihli çapraz kuru hesaplamamız gerekirse sırasıyla aşağıda vermiş olduğumuz işlemleri yapmamız gerekecektir:
Güncel kurlar uyarınca
1 Dolar: 10.59 Türk Lirasından
1 Euro: 11.98 Türk Lirasından
1 Dolar ise 0.88 Euro olarak işlem görmektedir
EUR/TL çapraz kur hesaplaması yapmak istesek hesaplama şu şekilde olacaktır:
1.) 1/0.88 işleminin sonucu olarak 1 Euro'nun karşılığının 1.13 dolar olduğunu buluruz.
2.) 1 Dolar 10.59 Türk Lirası olduğuna göre, 1.13 doların da karşılığı yaklaşık 11.97 Türk Lirası olacaktır.
3.) Ardından çapraz kur hesabı için 10.59/11.97 = 0.88 olarak bulunacaktır.
Yatırımcılar çapraz kurdan ne gibi faydalar sağlayabilir?
Yatırımcılar, çeşitli pariteler üstünde işlemler yaparak para kazanmayı başarabiliyorlar. Bunlardan birisi de Türkiye'de en sık kullanılacak olan Euro/USD paritesi üstünde bulunan Türk Lirası işlemleridir. Çapraz kur ile para kazanma süreçlerinizi ileriye taşıyabilir ve pek çok kura oranla kazançlarınızı katlayabilirsiniz. Eğer elinizde 1000 dolar var ise, 1 doların 8 Türk Lirası olduğunu varsayarsak bu durumda TL cinsinden elinizde 8000 TL var demektir. Bu durumda Euro/USD paritesi değerini 1.10 olarak tanımlayalım. Elinizdeki dolar, daima değer kazanacağı için bozmak yerine elinizde tutmak istiyorsunuz. Bu sebeple de bozma taraftarı değilsiniz. Bu durumda Euro/USD paritesine bakarak, Euro, Amerikan Doları karşısında eğer değer kazandığına dair öngörünüz var ise, Euro/USD paritesinin 1.20 geleceğini düşünüyorsanız şunu yapabilirsiniz:
Tüm elinizde bulunan doları Euro türüne çevirirsiniz ve bu durumda 1.10 hesaplamasıyla elinizde 909,09 Euro bulundurmuş olursunuz. Eğer beklediğiniz gibi Euro, dolar karşısında yükselir ve 1.20 olursa kazancınız 1090.90 dolar olacaktır. USD/TL ise bu durumda 8 TL ise hala, 1090,9 x 8 TL hesaplamasıyla 8.727 TL gibi bir kazancınız olacaktır. Bu durumda 727 TL, çapraz kur ile yaptığınız işlemlere göre kazanmış olursunuz. Çapraz kur konusunda 2 türlü para kazanma şansınız bulunmaktadır. Bankalar ve serbest piyasalar olarak ikiye ayrılır. Çapraz kur ile para kazanmak için serbest piyasada döviz bürolarını tercih edebilirsiniz ve arzu ettiğiniz daima alım ve satım işlemleri yürüterek yüklü miktarlarda kazançlarınıza sahip olabilirsiniz. Bireysel yatırımcılar bankalara ile kıyaslandığında alış ve satış farkı ödemek mecburiyetinde kalabilirsiniz. Bankalardan da döviz kurlarıyla birlikte kazanç elde edilebilir. Bu durumda yatırımcılar döviz hesapları açabilir ve çapraz kurlara göre para kazanma imkanı elde edebilmektedirler. Birçok bankadan hızlı bir şekilde bir hesap açıp sizler de çapraz kurlara göre basit bir biçimde kara geçmekte olan yatırımcıların arasına dahil olabilirsiniz.