Blockchain İşlem Ücretleri

İşlem ücreti alınmasının sebepleri

İşlem ücretleri, faaliyete geçtikleri günden beri beri blockchain sistemlerinin çoğunun önemli bir parçasıdır. Siz de kripto gönderirken, yatırırken veya çekerken muhtemelen ücret ödemişsinizdir.

Kripto paraların büyük çoğunluğunun işlem ücreti almasının altında iki önemli neden yatar. Öncelikle, işlem ücretleri ağdaki spam miktarını azaltır. Aynı zamanda, geniş çaplı spam saldırıları düzenlemeyi de masraflı ve zor bir şekle getirir. İkinci olarak da işlem ücretleri, işlemleri doğrulamaya ve onaylamaya yardım eden kullanıcılar için bir teşvik niteliğindedir. İşlem ücretlerini ağa yardım etme karşılığında alınan bir ödül olarak düşünebilirsiniz.

Çoğu blockchaindeki işlem ücretleri bir hayli düşüktür, ancak ağ trafiğine bağlı şekilde bir hayli yüksek bir ücret ödemeniz de gerekebilir. Bir kullanıcı olarak ödemeyi kabul ettiğiniz işlem ücreti miktarı, işleminizin bir sonraki bloka eklenmedeki önceliğini belirler. Ödediğiniz ücret ne kadar yüksek olursa, onaylama süreci de o kadar hızlı olur.

Blockchain işlem ücretleri

Dünyanın ilk blockchain ağı olan Bitcoin, çağımızda pek çok kripto para tarafından işlem ücretleri için kullanılacak olan standardı belirlemiştir. Satoshi Nakamoto, işlem ücretlerinin ağı büyük çaplı spam saldırılarından koruyacağını ve iyi davranışları teşvik edeceğini fark etmiştir.
Bitcoin madencileri, işlemleri onaylayarak yeni bir blok oluşturma süreci kapsamında işlem ücreti alır. Onaylanmamış işlemleri içeren havuza bellek havuzu (mempool) adı verilir. Doğal olarak madenciler, BTC'lerini diğer bir bitcoin cüzdanına gönderirken daha yüksek bir ücret ödemeyi kabul etmiş olan kullanıcıların işlemlerine öncelik verir.
Dolayısıyla, ağı yavaşlatmak isteyen kötü niyetli kişilerin de her bir işlem için ücret ödemesi gerekir. Ödeyecekleri ücreti çok düşük tutarlarsa, madenciler muhtemelen bu işlemleri göz ardı edecektir. Fakat işlem ücretlerini uygun düzeyde tutarlarsa, bu sefer de maliyet çok yüksek olacaktır. Bu sebeple, işlem ücretleri basit ama etkili bir spam filtresi olarak hareket eder.

BTC işlem ücretleri nasıl hesaplanır?

Bitcoin ağında belirli kripto cüzdanları, işlem ücretlerini kullanıcıların belirlemesine imkan tanır. Hiçbir ücret ödemeden BTC göndermek mümkündür, ancak büyük ihtimalle madenciler bu işlemleri göz ardı edecek ve işlemler doğrulanmayacaktır.
Bazı kişilerin düşündüğünün tam tersine, Bitcoin ücretleri gönderilen tutara göre değil de işlemin büyüklüğüne (bit bazında) göre belirlenir. Örneğin, işlem büyüklüğünüzün 400 bit ve ortalama işlem ücretinin de şu anda bit başına 80 satoshi olduğunu varsayalım. Bu durumda, işleminizin bir sonraki bloka eklenme ihtimalinin yüksek olması için yaklaşık 32.000 satoshi (veya 0,00032 BTC) ödemeniz gerekir.
Ağ yoğun trafikli ve BTC göndermeye yönelik talep yüksek olduğunda hızlı onaylanma için ödenmesi gerekli olan işlem ücretleri de artar, çünkü diğer bitcoin kullanıcıları da aynı şeyi yapmaya çalışır. Bu durumla piyasa oynaklığının yüksek olduğu dönemlerde karşılaşmak mümkündür.
Dolayısıyla, işlem ücretlerinin yüksek olması BTC'nin günlük aktivitelerde kullanılmasını zor bir hale getirebilir. 3 dolarlık bir kahve almak için bu tutardan çok daha yüksek bir işlem ücreti ödemek mantıklı olmayacaktır.

1 MB'lik limite (blok büyüklüğü) sahip olan bir bloka sadece belirli sayıda işlem dahil edilebilir. Madenciler bu blokları blockchaine mümkün olduğunca hızlı bir biçimde ekler, ancak bu hızın da bir sınırı vardır.

Kripto para ağlarının ölçeklenebilirliği, ağ ücretlerinin belirlenmesinde çok büyük bir öneme sahiptir. Blockchain geliştiricileri, bu sorunu çözmek için devamlı çalışmaktadır. SegWit ve Lightning Network gibi ağ güncellemelerinin hayata geçirilmesi, ölçeklendirmenin iyileştirilmesini sağlamıştır.