Bedelsiz sermaye artırımı nedir?

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin kendi iç kaynaklarını (emisyon primi, yeniden değerleme değer artışı, temettü, yedekler, iştirak ve duran varlık satış kârları) kullanarak yapmış oldukları ve ortaklarından ek kaynak talep etmeden bedelsiz olarak hisse senedi dağıttıkları sermaye artırım türüdür.

Bedelsiz sermaye artırımı, şirkete ek bir finansman kaynağı sağlamamakla birlikte, şirketlerin bedelsiz sermaye artırımına gitme sebepleri vardır. En temel sebepleri emisyon primi ile iştirak ve duran varlık satış kârı kalemlerinden yapılan sermaye artırımlarının şirkete sağladığı vergi avantajıdır. Başka bir sebep de şirketlerin enflasyon karşısında erişim olan sermayeyi güncellemek amacıyla yapılmak istenmesidir; kısacası hisselerin bölünmesi durumudur.

Teknik açıdan ise şirket hisselerinin bölünmesinin birkaç nedeni vardır:

Hissenin likiditesini arttırmak

Bölünmenin nedenlerinden biri bazı hisselerin değeri, belli bir düzeyi geçtikten sonra akışkanlığını kaybeder yani çok sık al-sat yapamayacak duruma gelinir.

Şirketlerin bölünmeyi tercih etmelerindeki nedenlerden biri de budur. Şirkeler, hisse senetlerinin piyasada hızlı ve kolay şekilde el değiştirebilmesini ister.

Ancak bunu çok önemsemeyen şirketler de vardır: Warren Buffett'ın Berkshire Hathaway şirketi tarihi boyunca ne 1 cent temettü dağıtmıştır ne de bölünmüştür.

Dolayısıyla 1 adet hissenin fiyatı 80 bin dolarlara kadar yükseliyor, bu şekilde de elinde 80 bin doları olmayan adam Berkshire hissesi alamıyor.

Warren Buffett ise ''Biz şirketimize uzun vadeli ortak arıyoruz, sürekli al-sat yapan hissedarlar birim birlikte olmak istediğimiz türden insanlar değiller.'' diyor. Bu nedenle Buffett'ın şirketi için, 80 bin dolar verip hisse alarak bunu uzun yıllar elinde tutan bir yatırımcı profili oluşmuş durumda.

Hissenin değerini artırmak

Bölünen hisselerin toplam değeri genellikle bölünme haberi duyulduğu anda artıyor. Kısacası, yatırımcılar 2 adet yarım elmaya 1 adet tam elmadan daha fazla para verebiliyorlar. Bu, her ne kadar anormal bir durum da olsa tecrübesiz küçük yatırımcılar, 'elimdeki hisse sayısı artmalı' diye düşünerek bu hisseye koşuyorlar.

Sermayenin kullanılamayan kısımlarını aktive etmek

Gerçekte birçok şirketin bedelsiz sermaye artırımına gitmesinin ana nedenlerinden biri de yıllar içerisinde biriken emisyon primi, varlık satışı gelirleri, yedekler gibi öz semaye kalemlerinin sermaye kalemleri haline getirilerek kullanılabilir duruma getirilmesidir. 

Bedelsiz sermaye artırımı şirketlere ne gibi avantajlar sağlar?

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlere ek bir finansman kaynağı sağlamaz. Fakat Bedelsiz Sermaye Artırımının en önemli avantajlarından biri emisyon primiyle iştirak ve duran varlık satış kârı kalemlerinden yapılan sermaye artırımlarının şirketlere sağlamış olduğu vergi avantajıdır. Bir diğer avantaj da şirketlerin enflasyon karşısında erimiş olan sermayelerini revize edebilmeleridir.

Bunlara ek olarak, bedelsiz sermaye artırımı şirketlerin toplam piyasa değerini etkilememektedir.