Bedelli sermaye artırımı nedir?

Bedelli sermaye artırımı nedir?

Bedelli sermaye artırımı, bir şirketin asıl sermayesine karşılık olan hisse senetlerinin bedellerinin ödenmesinin ardından genel kurul kararıyla yeni hisse senedi çıkarılarak şirket sermayesinin artırılmasıdır. Bir şirketin sermayesini artırma işlemi de denilen bu işlemde şirket ek bir para kazanarak bunu kasasına koyabilir. Bu işlem sonucunda da şirket ortaklarının hisse oranları da dolaylı olarak artış gösterir.

Rüçhan hakkı nedir?

Şirket ortakları eğer isterlerse, rüçhan hakkını kullanarak yeni hisse senetlerinden paylarına düşen oranda satın alabilirler. Eğer istemezler ve sermaye artırımına katılmamaya karar verirlerse, olan rüçhan haklarının borsada satışını gerçekleştirebilirler. Bu satış işlemini gerçekleştiren ortakların dolayısıyla şirketteki hisseleri azalacaktır. Rüçhan hakkı kullanım süresi en az 15, en çok 60 gündür.

Bedelli sermaye artırımına giren şirket, şirketin bütün ortaklarına üzerlerine düşen pay kadar hisse alabilme olanağı sağlar. Şirketin hali hazırdaki ödenmemiş ve öz sermayesi artar. Bedelli sermaye artırımı yapan şirketin piyasa değeri yükseliş gösterir. Yapılan bedelli sermaye artırımında ortaklara sunulan rüçhan hakları kısıtlanabilir ve bu haklar yeni yatırımcılara tanınabilmektedir.

Asıl amacı şirket sermayesini artırmak olan ve bu sebeple yapılan bu işlem aslında işleme giren şirkete ek bir finansman kaynağı sunar. Bedelli sermaye artırımını tercih eden şirketler, değerlerinin artmasıyla sermayeye olan ihtiyaçlarını da karşılamaktadırlar. 

Bir şirket neden sermaye artırımına ihtiyaç duyar?

Şirketler ek bir finansmana ihtiyaç duydukları zaman bedelli sermaye artırımı yoluna giderler. Şirkete yapılan yeni yatırımlar sonucunda o şirketin fona ihtiyaç duyması durumu ve ihtiyaç duyulan bu fon şirketi bedelli sermaye artırımına doğru götürür. Yapılan bu işlem şirketin piyasa değerini etkileyecektir.

Anonim şirketlerde bedelli sermaye artırımı ve rüçhan hakkı

Anonim şirketler bedelli sermaye artırımına giderken, ortaklara verilen rüçhan hakkını şirket hisse senedinin nominal değer aralığı üzerinde kullanıp kullanamayacaklarını devamlı gündeme getirirler. Bedelli sermaye artırımında tanınan rüçhan hakkı eğer şirketin asıl sözleşmesinde hükmü bulunuyorsa, hisse senedinin nominal değer aralığı üzerinde yani primli şekilde kullanılabilir. Anonim şirketlerin sürekli dile getirdikleri benzer bir konu da pay alma durumudur. 

Anonim şirketler, eğer sözleşmelerinde hüküm bulunuyorsa bedelli sermaye artırımı yolunda şirket ortaklarına tanına yeni pay alma haklarını kısıtlayabilirler. Bu kısıtlamayla beraber ihraç edilmiş olan senetleriyse birincil durumda yani piyasada primli olarak satabilirler.

Temettü nedir?

Bir şirketin içinde bulunan ortakların dönem içerisinde şirketin sağladığı kârdan pay alması durumuna temettü denir. Temettü hakkı ortaklara hisse senetlerine bağlı olarak verilen kâr payı kuponlarıyla verilir. Haktan faydalanmak için ortakların hisse senedi ibrazına gerek duyulmadan kâr payı kuponları kullandırılır. Şirketler borsada işlem görüyor ve kâr payı dağıtıyorlarsa bu kâr payını hisse senedi olarak veya nakit olarak dağıtabilirler. Bedelli sermaye artırımı hesaplama işlemleri içinde pay durumlarının ayrıntıları da yer alır.