Bankacılık sektöründe mevduatın krediye dönüşüm oranı 1,04 oldu

Türkiye bankacılık sektöründe mevduatın krediye dönüşüm oranı kalkınma ve yatırım bankalarınca verilen krediler hariç Mart 2021 itibarıyla 1,04 olarak gerçekleşti.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) "Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeler Raporu 2021 Mart" sayısını yayımladı.

Rapora göre, Türk Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğü Mart 2021 döneminde bir önceki yıl sonuna göre yüzde 6,3 artarak 6 trilyon 488 milyar TL oldu.

Mart 2021 döneminde bilanço dışı kalemlerden bir önceki yıl sonuna göre gayrinakdi Kredi ve Yükümlülükler yüzde 12,0, türev finansal varlıklar ise yüzde 4,5 arttı.

Türk Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğünün GSYH'ye oranı 2020 yıl sonu itibarıyla 1,21 olarak gerçekleşti.

Raporda şu bilgiler verildi:

"2021 Mart döneminde, bankacılık sektörünün toplam aktiflerine göre mevduat bankaları yüzde 86, kalkınma ve yatırım bankaları yüzde 7 ve katılım bankaları yüzde 7 paya sahiptir.

Sahiplik grubu ayrımına göre kamu bankaları yüzde 45, yerli özel bankalar yüzde 30 ve yabancı bankalar yüzde 25 paya sahiptir.

Bilanço içerisindeki yabancı para varlıkların toplam varlıklara oranı yüzde 44, toplam yabancı para yükümlülüklerin toplam yükümlülüklere oranı yüzde 51 olarak gerçekleşmiştir.

Yabancı para kredilerin toplam krediler içerisindeki payı yüzde 36, yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 55’dir.

Toplam varlıklar içerisinde kredilerin payı yüzde 57, menkul kıymetlerin payı yüzde 16 ve zorunlu karşılıkların payı yüzde 6 olarak gerçekleşmiştir.

Mevduat yüzde 56 pay ile toplam yükümlülükler içerisinde en büyük paya sahipken, bankalara borçlar kaleminin payı yüzde 16 ve repodan sağlanan fonların payı yüzde 5’tir. Özkaynakların toplam yükümlülükler içerisindeki payı ise yüzde 9'dur.

Mart 2021 dönemi itibarıyla gayrinakdi kredilerin büyüklüğü 1.123 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

Gayrinakdi krediler içerisinde teminat mektupları yüzde 71 ile en büyük paya sahipken akreditif kredilerinin payı yüzde 14'tür.

Mart 2021 dönemi itibarıyla türev alım tutarı 2.045 milyar TL, türev satım tutarı 2.109 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

Bilanço dışında yer alan türev işlemlerin yüzde 49’u swap para işlemlerinden, yüzde 33’ü swap faiz işlemlerinden ve yüzde 6’sı vadeli döviz işlemlerinden oluşmaktadır."

Kârlılık

Bankacılık sektörünün gelir tablosunda faiz geliri 127 milyar TL ve faiz gideri 83 milyar TL olarak gerçekleşti.

Mart 2021 dönemi itibarıyla Türk bankacılık sektörünün net dönem kârı 16 milyar TL oldu.

Mart 2021 dönemi net kârı, 2020 yılının aynı dönemine göre kamu banka grubunda düşüş gösterirken yerli özel ve yabancı banka gruplarında artış gösterdi.

Raporda şöyle devam edildi:

"Bankacılık sektörünün özkaynak kârlılığı geçen yılın aynı dönemine göre kamu banka grubunda düşüş gösterirken, yerli özel ve yabancı banka gruplarında artış göstermiştir.

Bankacılık sektörünün Mart 2021 dönemi aktif kârlılığı geçen yılın aynı dönemine göre azalmıştır."

Krediler

Mart 2021 döneminde, 3 trilyon 777 milyar TL olan toplam kredi tutarının 2 trilyon 418 milyar TL’si Türk parası kredilerden, 1 trilyon 359 milyar TL’si yabancı para kredilerden oluştu.

Kredilerin içerisinde ticari ve kurumsal kredilerin payı yüzde 54, KOBİ kredilerinin payı yüzde 23 ve tüketici kredilerinin (kredi kartları dâhil) payı yüzde 23 oldu.

Mart 2021 döneminde ticari ve kurumsal krediler 2.051 milyar TL, KOBİ kredileri 879 milyar TL ve tüketici kredileri ve kredi kartları 847 milyar TL olarak gerçekleşti.

Toplam krediler içerisinde, inşaat sektörünün payı yüzde 7,97 elektrik, gaz ve su kaynakları üretim, dağıtım sanayi sektörünün payı yüzde 6,93 oldu.

İşletme sınıflarına göre mikro, küçük ve orta büyüklükteki KOBİ kredilerinde bir önceki çeyreğe göre artış gerçekleşti.

Raporda şöyle devam edildi:

"Mart 2021 döneminde konut kredileri bir önceki çeyreğe göre azalış göstererek 277 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bireysel kredi kartlarının tutarı 155 milyar TL, ihtiyaç kredileri tutarı 402 milyar TL seviyesindedir.

Bireysel krediler içerisinde ihtiyaç kredilerinin payı yüzde 47, konut kredisinin payı yüzde 33 ve kredi kartlarının payı ise yüzde 18 olarak gerçekleşmiştir.

Bireysel kredi kartı tutarı, Mart 2021 döneminde bir önceki çeyreğe göre artış göstermiştir."

Takipteki Krediler

Mart 2021 itibarıyla takipteki kredilerin (brüt) tutarı 150 milyar TL oldu.

Bankacılık sektöründe kredilerin Takibe Dönüşüm Oranı (TDO) Mart 2021 döneminde yüzde 3,81 olarak gerçekleşti.

Raporda, "Sektörel krediler içerisindeki takibe dönüşüm oranları inşaat sektöründe yüzde 8,56, elektrik, gaz ve su kaynakları üretim/dağıtım/sanayi sektöründe yüzde 5,47 ve toptan ticaret ve komisyonculuk sektöründe yüzde 5,24 olarak gerçekleşmiştir." denildi.

Tüketici kredilerinin (bireysel kredi kartları dâhil) takibe dönüşüm oranı Mart 2021 döneminde bir önceki çeyreğe göre azalış göstererek yüzde 1,96 olarak gerçekleşti.

Menkul Kıymetler

Menkul kıymet toplamı 1 trilyon 78 milyar TL olup bir önceki çeyreğe göre artış gösterdi.

Menkul kıymetlerin yüzde 64’ü devlet tahvili, yüzde 21’i hazinece ihraç edilmiş Eurobond ve yüzde 7’si sukuktan oluştu.

2021 yılı mart ayı itibarıyla bankacılık sektörü toplam menkul kıymetlerinin, 671 milyar TL’si Devlet tahvilinden, 240 milyar TL’si Hazine Eurobondundan ve 94 milyar TL’si sukuktan oluştu.

Mevduat

Toplam mevduatın, 1 trilyon 636 milyar TL’si TP mevduat/katılım fonlarından, 1 trilyon 722 milyar TL’si döviz tevdiat hesabı/katılım fonlarından ve 285 milyar TL’si kıymetli maden hesaplarından oluştu.

Mevduatın yüzde 45’i TP mevduat/katılım fonlarından, yüzde 47’si döviz tevdiat hesabı/katılım fonlarından ve yüzde 8’i kıymetli maden depo hesaplarından oluştu.

Mevduatın yüzde 61’i gerçek kişi mevduatından oluşurken, ticari ve diğer kuruluşlar mevduatının payı yüzde 36 ve resmi kuruluşlar mevduatının payı yüzde 3 oldu.

Açılış vadelerine göre, toplam mevduat içerisinde vadesiz mevduatın payı yüzde 32 ve 1-3 ay arası mevduatın payı yüzde 44 olarak gerçekleşti.

2021 Mart itibarıyla bankacılık sektörünün gerçek kişiler mevduatının 1 trilyon 206 milyar TL’si TP, 1 trilyon 28 milyar TL’si YP ve ticari ve diğer kuruluşlar mevduatının 622 milyar TL’si TP, 676 milyar TL’si YP olarak gerçekleşti.

Bankalara Borçlar ve Repo

Mart 2021 dönemi itibarıyla bankalara borçlar kalemi 86 milyar TL Türk parası, 629 milyar TL yabancı para olmak üzere toplam 715 milyar TL oldu.

Repo işlemlerinden sağlanan fon tutarı Mart 2021 döneminde bir önceki çeyreğe göre artarak 328 milyar TL olarak gerçekleşti.

Sermaye Yeterliliği

Türk Bankacılık Sektörünün sermaye yeterliliği oranı Mart 2021 döneminde yüzde 17,99 olarak gerçekleşti.

Banka sahiplik grupları ayrımında yerli özel banka grubunun sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 18,34 olup sektör ortalamasının üzerindedir.

Fonksiyon grupları ayrımında sermaye yeterlilik oranları mevduat, katılım ile kalkınma ve yatırım bankalarında sırasıyla yüzde 17,63 yüzde 16,62 ve yüzde 24,63 olarak gerçekleşti.

Sermaye yeterliliği hesaplamasında, risk ağırlıklı varlıkların yüzde 88’i kredi riskine esas tutardan, yüzde 9’u operasyonel riske esas tutardan ve yüzde 3’ü piyasa riskine esas tutardan oluştu.

Kredi riskine esas tutar hesaplanmasında yer alan brüt risk ağırlıklı varlıklardan, risk ağırlığı yüzde 100 olanların payı yüzde 37, risk ağırlığı yüzde 0 olanların payı yüzde 31 oldu.