Asgari ücrette son virajlar
Asgari ücretin belli olmasına az bir süre kaldı. 2022 yılında asgari ücrete dair beklentiler neler gelin hep birlikte göz atalım.
Yasal olarak belli ölçülerde saptanan, işçiye bir çalışma günü karşılığı ödenen ücret olan Asgari Ücret. İşçinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin insan onuruna uygun bir yaşam sürmelerini amaçlar. Asgari ücret sadece işçileri değil, bağımlı statüler altındaki tüm çalışanları kapsayan bir ücret düzenlemesidir. 2021 yılında yoksulluk sınırı ve gıda fiyatlarındaki aşırı arttığından 2021 yılı için belirlenen asgari ücret, yapılan yüzde 21,56'lık artışla brüt 3 bin 577 lira, net 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak açıklanmıştı.
2022 yılı için Asgari Ücretin belirlenmesi için Asgari Ücret Tespit Komisyonu yakında toplanarak asgari ücreti belirleyecekler. Taraflar en büyük işçi temsilcisi Türk-İş ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu ile karşılarında İşveren tarafını temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konferasyonu (TİSK) yer almaktadır. İşçi sendikaları işçinin insanca yaşam sürebilmesi için asgari bir oran belirleyerek talepte bulunmaktadır. Nitekim DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu 2022 yılı için asgari ücret taleplerinin net 5.200 TL olmasını ve bütün ücretlere 1000 TL zam yapılmasını talep etti.
Çerkezoğlu, asgari ücrete ilişkin taleplerini ise şu şekilde sıraladı:
- Asgari ücret ülkemizde en düşük ücret değil, ortalama ücret haline gelmiştir ve asgari ücret tespitinde bu gerçek dikkate alınmalıdır.
- Asgari ücret sadece işçinin kendisinin değil, ailesinin de geçim şartları dikkate alınarak adil bir biçimde hesaplanmalıdır.
- Asgari ücret baskılanmış ve güdümlü enflasyon rakamlarına göre değil, geçim şartlarına ve ekonomik büyümeye göre hesaplanmalıdır.
- Dar gelirlinin gıda enflasyonuyla kişi başına düşen milli gelir artışı asgari ücretin saptanmasında mutlaka dikkate alınmalıdır.
Asgari ücret net ödenmelidir.
- Asgari ücret üzerindeki bütün vergi ve kesinti yükü kaldırılmalı, başta sosyal güvenlik prim desteği olmak üzere Hazineden karşılanmaktadır. Sadece asgari ücret için değil, bütün ücretlerin asgari ücret kadar tutarı tümüyle vergi dışı bırakılmalı ve kesinti yükü Hazineden karşılanmalıdır.
- Asgari ücret sonrasına uygulanan vergi dilimi yüzde 10 olmalıdır ve vergi dilimlerine uygulanacak tarife belirlenirken asgari ücretteki artış ve milli gelir artışı mutlaka hesaba katılmalı, yeniden değerlendirme oranları hesaba katılmalı ve vergi dilimleri bu şekilde düzenlenmelidir.
- 2002 yılında Türkiye’de asgari ücret sonrası uygulanan ilk vergi dilimi tarifesi asgari ücretin 6,5-7 katıyken, 2021yılında bu oran yüzde 6,5 seviyesine düşmüştür.
- Asgari ücret artışında yoksulluk sınırı bir kriter olarak alınmalı ve hanede 2 çalışan olduğu varsayımından hareketle, bir hanede iki kişi çalıştığında o haneye en azından bir yoksulluk sınırı kadar gelir girebilmelidir.
- Asgari ücret saptanırken, bütün ücretlerde iyileşme sağlayacak vergi ve prim desteği sağlanmalıdır.